ตัวอย่างที่ 1: ไม่มีลูก ไม่มีพ่อแม่ แต่มีพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกัน สถานการณ์:นางเขียวเสียชีวิต มีทรัพย์มรดก 3 ล้านบาท

• ไม่มีลูก ไม่มีพ่อแม่
• มีพี่น้องร่วมบิดามารดา 3 คน

การแบ่งมรดก: เข้าลำดับที่ 3 แบ่งคนละ 1 ล้านบาท

ตัวอย่างที่ 2: ลูกเสียชีวิตก่อน แต่มีหลานอยู่ สถานการณ์:นายฟ้าเสียชีวิต มีทรัพย์มรดก 2 ล้านบาท

• มีลูกชาย 1 คน (นายเทา) แต่เสียชีวิตก่อน
• นายเทามีลูก (หลานของนายฟ้า) ชื่อ นางชมพู

การแบ่งมรดก: หลานรับ “แทนที่” พ่อของตน (ตาม ม.1631) นางชมพู ได้มรดกทั้งหมด 2 ล้านบาท

ตัวอย่างที่ 3: สถานการณ์: นายแดงเสียชีวิต มีทรัพย์มรดกทั้งหมด 8.1 ล้านบาท ประกอบด้วย บ้าน 5 ล้านบาท ,รถยนต์ 2 ล้านบาท ,ปืน 1 แสนบาท ,เงินสดในธนาคาร 1 ล้านบาท ทำพินัยกรรมระบุให้ “พี่ชายได้รับเงินในบัญชี 1 ล้านบาท”ไม่ได้ระบุผู้จัดการมรดก

• มีภริยาชอบด้วยกฎหมาย 1 คน (นางดำ)
• มีบุตร 2 คน (นายเขียว และนายขาว)
• มีพ่อแม่ยังมีชีวิตอยู่
• มีพี่ชาย (ผู้รับพินัยกรรม)
• มีพี่สาว

การแบ่งมรดก:  1. เงินสดในธนาคาร 1 ล้านบาท — ตกเป็นของพี่ชายตาม พินัยกรรม (ทรัพย์อื่น ๆ (7.1 ล้านบาท) — แบ่งตามกฎหมายให้แก่ ทายาทโดยธรรม) เนื่องจากมี บุตร 2 คน (เขียว, ขาว) ,พ่อ 1 คน ,แม่ 1 คน ,ภริยา 1 คน (นางดำ) ตาม มาตรา 1629, 1630 และ 1635 → ทั้ง 5 คนนี้ถือเป็นทายาทที่มีสิทธิเท่ากัน (1 ส่วนต่อคน) คนละ 1.42 ล้านบาทเท่ากัน  *พี่ชาย ได้เงินในบัญชี 1 ล้านบาท ตามพินัยกรรม *พี่สาวไม่ได้รับมรดก

                                                   คดีมรดกสามารถเรียกอะไรได้บ้าง ? อาทิ

1. ขอให้ศาลตั้งผู้จัดการมรดก อาทิ กรณีไม่มีการตั้งไว้ในพินัยกรรม หรือมีพินัยกรรมแต่ผู้จัดการมรดกไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้ ,มีประโยชน์เพื่อให้มีบุคคลดำเนินการรวบรวม ชำระหนี้ และแบ่งทรัพย์มรดก
2. ขอให้แบ่งมรดกตามสิทธิของตน อาทิ ทายาทสามารถยื่นฟ้องเพื่อเรียกร้อง ส่วนแบ่งมรดกตามกฎหมายหรือพินัยกรรม เช่น ขอให้ศาลกำหนดว่าใครมีสิทธิเท่าไร ,ขอให้ศาลมีคำสั่งให้อีกฝ่ายส่งมอบทรัพย์มรดกส่วนที่ตนมีสิทธิได้รับ
3. ขอเพิกถอนพินัยกรรม อาทิ หากเห็นว่าพินัยกรรมไม่ชอบด้วยกฎหมาย เช่น ขาดแบบ หรือเกิดจากการข่มขู่ ฉ้อฉล ,หรือพินัยกรรมตกไปเพราะเหตุบางประการ
4. ขอให้ศาลวินิจฉัยว่าตนเป็นทายาทโดยชอบ อาทิ เช่น ขอให้ศาลรับรองว่าเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของเจ้ามรดก ,หรือขอให้ตัดสิทธิบุคคลอื่นมิให้เป็นทายาท
5. ฟ้องเรียกทรัพย์มรดกคืน อาทิ ถ้ามีผู้ครอบครองทรัพย์มรดกโดยไม่ชอบ ทายาทหรือผู้จัดการมรดกสามารถฟ้องขอให้คืนทรัพย์ได้ ,อาจฟ้องฐานละเมิด หรือถือครองทรัพย์โดยไม่มีสิทธิ
6. ขอให้ศาลตีความหรือรับรองพินัยกรรม อาทิ หากข้อความในพินัยกรรมคลุมเครือ อาจฟ้องให้ศาลตีความตามเจตนาของเจ้ามรดก
7. ขอให้ชดใช้ความเสียหายจากการบริหารมรดกโดยมิชอบ อาทิ หากผู้จัดการมรดกหรือทายาทรายอื่นทำให้มรดกเสียหาย เช่น ยักยอกทรัพย์มรดก
8. และหรืออื่นๆ ฯลฯ